23 Mart 2015 Pazartesi

Monica Lewinsky'nin muhteşem konuşması

ABD Başkanı Bill Clinton'la ilişkisi yüzünden hiç de istemediği şekilde meşhur olmak zorunda kalan bir gencecik kadındı Monica Lewinsky. Skandal patladığında 22'sindeydi, şimdi 41 yaşında. Konuşmasına, seyircilere, "Hanginiz 22 yaşında şimdi pişman olduğu bir hata yapmadı?" diye sorarak başlıyor. "Belki bazılarınız benim gibi, patronuna aşık da olmuştur," diye devam ediyor. "Ama sanırım sizin patronunuz Amerika Birleşik Devletleri'nin başkanı değildi." Sonra, yaşadığı korkunç döneme ait anılarını, ayrıntılı anlatmıyor, ama, diyebilirim ki, ağırlıklarını belli ediyor.

Monica Lewinsky, TED Konferansları kapsamında konuşuyor. (TED hakkında ayrıca bilgi isterseniz tıklayın.) Başından geçenleri anlatmak değil amacı; sadece lafa oradan giriyor. Sözü getirdiği konu, "sosyal linç" veya "internet linci". "Ben bu çapta sosyal lince uğrayan muhtemelen ilk insanım," diyor Lewinsky. "Çünkü daha önce anca üç kaynaktan haber alabiliyorduk: gazete, radyo, televizyon. Oysa benim kahramanı olduğum skandalda artık internet vardı." Dedikodu, bilgi, aşağılayıcı mesajlar, hakaretler, artık sadece bir tık mesafedeydi.

Halen de böyle. Özellikle gençler arasında, bir anda linç ediliverme tehlikesi ve bu yüzden hayatı kararanlar çoğalıyor. Lewinsky, "aşağılanma"nın, insanı mutluluk veya öfkeden bile daha derinden etkileyen bir duygu olduğuna dikkat çekiyor ve bir kültür devrimine, bir "şefkat ve empati devrimine" ihtiyacımız olduğu yargısına varıyor. Ben de aynı fikirdeyim. "Blokla gitsin"le yatışmayanlardansanız, hakaretlerle zedelenebiliyorsanız, linç durumlarıyla başa çıkmanız çok zor olabiliyor.

Günümüzde insanlığın internetli kısmı için giderek hem daha yaygın hem daha derin tehlike hale gelen bir insanî soruna dair, her kelimesi özenle seçilmiş, tek boş laf içermeyen, çok sağlam bir konuşma, Lewinsky'ninki. Video şurada, mutlaka izleyin/dinleyin: The Price of Shame. (Daha kolay takip edilebilsin diye İngilizce altyazısı var; benim gibi, azıcık desteğe ihtiyacınız varsa, oynat'a bastıktan sonra videonun altında karşınıza çıkacak altyazı seçeneğini değerlendirin.)