Önce meseleyi "bir kadının 'saldırıya uğradım' demesine mi inanmıyorsunuz?" hilesinden kurtarıp, başından beri uğraştığım ilk ifade muammasına açıklama getirmeye çalışan Fehmi Koru ile başlamalıyım. Koru ("Çabalama Kaptan", Star), her şeyden önce bu noktanın aydınlatılması gereğine -tıpkı benim gibi- inanıyor olmalı ki, cesurca bir tez attı ortaya:
Gezi Parkı olayları sırasında tartışma gündemimize girmiş Kabataş’ta saldırıya uğrayan bebekli genç kadınla ilgili haber —nasıl olduysa ancak şimdi çıkan— görüntülerle doğrulanmadı. Aylar sonra ortaya çıkan kamera görüntülerinde genç kadın ve bebek arabası var, etrafında kalabalık da var, ama anlatıldığı türden bir ‘fiili saldırı’ emaresi görünmüyor...Böyle bir şeyi ilk defa duyuyoruz. Fehmi Koru belli ki, gözü kapalı rakibe tekme yumruk girişmeyi değil, olaya serinkanlılıkla bakmayı tercih etmiş. Dolayısıyla o ifadenin akıl dışı niteliğini görüyor ve buna bir izahat arıyor. Ben daha çok, ifadeyi birtakım erkeklerin, muhtemelen bu işlerde tecrübesi olan polislerin yazdığını düşünmeye eğilimliyim. Belki oradaki bazı deyişleri bir genç kadınla bağdaştıramadığım, belki de bir şekilde tacize uğradığına inandığım genç kadına ifadeyi bütünüyle yakıştıramadığım için. Belki de bu memlekette yetişmiş ve aklını yitirmemiş herkesteki sağduyuya, devlet tecrübesine sahip olduğum için. Bilemiyorum. En azından bir kişinin daha ifade muammasına açıklama araması memleketin genel aklıselimi bakımından sevindirici.
Hepsi bu kadar mı görüntülerin; bilmiyoruz. Hemen bütün gazeteler, dün, ‘yalan’ sözcüklü manşetlerle çıktı. Anlatıma inanıp konuyu sütunlarında işlemiş yazarlar ve yorumcuların üzerine gidiliyor; "Aldanmışım" yollu özürler kabul edilmiyor... Özellikle yoğunlaştıkları birkaç ismin ‘daha ne yapabilirim’ çaresizliğinin keyfini çıkaran çıkarana...
Olayı işitmesine rağmen üzerinde kalem oynatmamış biri olarak duruma müdahale etmem gerekiyor.
Eğer Kabataş’ta yaşanmış yakışıksız bir ‘sözlü’ müdahaleyi toplumu meşgul edecek çapta bir saldırı biçimine sokma söz konusuysa gerçekten, bunun sebebini, anlatanın birkaç ay önce doğum yapmasıyla açıklamak mümkün... Psikolojide bunun bir adı da var; ‘post-partum depresyon’ deniyor... Bayağı yaygın örnekleri bulunan ve etkisi altına aldığı genç kadınlarda beklenmeyen ârazlara yol açan bir rahatsızlık bu. Bir tür travma.
Ancak Koru aynı zamanda, bu ifadeye dayanılarak zamanında yürütülen tahrik ve kamplaştırma faaliyetini mazur görme anlamına çekilebilecek sözler ediyor:
Ağızdan ağıza aktaranları, işittiğini kalabalıklar önünde paylaşanları, okurlarına duyuranları kınayabilir, olayı şimdi yaşanan türden bir çarmıha germe vak’asına dönüştürebilir miyiz? Ayıp oluyor gerçekten.."İşittiğini kalabalıklar önünde paylaşanlar"a başbakan da dahil mi? Zehra Develioğlu'nun ifadesini okuyup veya dinleyip hiç şüphe duymayanların gazeteciliği meşru ve masum mu peki?
Sanırım ısrarla tekrarlamak gerekiyor: Biz "saldırıya uğradım" diyen bir kadına inanıp inanmamayı tartışmıyoruz. Fantastik bir ifade ile yürütülmüş bir siyasî tahrik kampanyası yüzünden bu konuyu tartışıyoruz. Bugün hâlâ, meselâ Ahmet Taşgetiren gibi aklı başında bir insan, Kabataş kalabalığının orta yerinde, gözü dönmüş bir güruh halinde, bir kadının üzerine işenmiş, cinsel organlar sürtülerek taciz edilmiş olduğuna inanabildiği, bunu köşesinde dile getirebildiği için tartışıyoruz.
Fehmi Koru, medyanın bu memleketteki kirli tarihine değiniyor, sabıkalarını hatırlatıyor ki, bu konuda elbette haklı, ve sonra şöyle diyor:
İyi ki bir Kabataş olayı yakaladılar; bütün kirli tarihlerini onunla temizleyebileceklerini sanıyorlar. O olayın ilk anlatanın özel durumuyla ilgili anlaşılabilir bir sebebi var; buna karşılık, medyamızın tarihini kirletmelerinin, kendi hastalıklı halleri dışında, hiçbir makul sebebi yok...Dolayısıyla, Fehmi Koru ile, başka yollardan gelip başka yollara gitsek de, Zehra Hanım'ın ilk ifadesinin gerçekdışılığı konusunda anlaşıyoruz. (Bu arada, medyanın kirliliği konusunda da anlaşıyoruz, ama ben medya derken onun kastetmediği gazete ve TV kanallarını da katıyorum işin içine.) "Kabataş olayı yakaladılar" demek için de henüz erken olduğunu düşünüyorum. Oradaki tertip, Zehra Hanım'ın, kayınpederinin masumiyet veya iştirak düzeyleri, polisin rolü açıklığa kavuşturulursa böyle denebilir ancak.
Siyasî propaganda üzerinden okumayacakmışız
Star yazarı Halime Kökçe ("Zehra'dan özür dilerim"), Zehra Hanım'ın başına gelenin siyasî malzeme yapılmasının sorumluluğunu Gezi eylemcilerine atıyor:
Olayı siyasi bir propagandaya alet edenler Gezi’nin bütün küfür literatürünü esirgemeden üzerimize boca edenler oldu. O küfürler olmasaydı kimse çıkıp “başörtülü bacım” demezdi, emin olun.Emin mi olalım? Nasıl? Neye dayanarak? Kimden emin olalım? "Camide içki içtiler" yalanını yayıp, "içmediler" diyen müezzini sürenlerden mi?
Halime Hanım ayrıca Kabataş olayının bütün niteliğini değiştiren o ilk ifade mevzuuna hiç mi hiç takılmamaya da niyetli:
“Polise anlattıklarının ne kadarı doğru ne kadarı yanlış”, “kamera görüntülerinde bir şey de yok, ne ola ki”, “acaba Zehra travma anında yaşadıklarını abartmış olabilir mi” gibi makulleştirme çabalarına da gerek yok. Zira mezkur görüntüler Zehra’nın anlattıklarını doğrulamadığı gibi yalanlayamıyor da.Bu şekilde davranınca hayat ne kadar kolay oluyor? Tercihin belli, olmasını istediğin belli, karşına ne çıkarsa çıksın diyeceğin belli, başkasının "sorun var!" diye tepinmesi umurunda değil, sallıyorsun gidiyor. Halime Kökçe'nin şu dediklerinden ne anlamalıyız:
Kafası karışıklara, olayı mağdur olmuş bir kadın üzerinden değil siyasi propaganda üzerinden okuyanlara da tavsiyem, takılmasınlar çok fazla! Nasılsa bu fenalık kendi başlarına gelmedi! Hem bu kavganın tarafı da değiller nasılsa!"Nasılsa bu fenalık kendi başıma gelmedi" deyince Gezi isyanı sırasında hayatını kaybedenlere, gözü çıkanlara, kafa travması geçirenlere dair Halime Hanım'ın muhitinde gösterilen tutumları hatırladım niyeyse. Zehra Hanım'ı bilemiyorum şu anda ama başka başörtülü insanların çeşitli terbiyesizliklere muhatap olduğunu biliyorum ve bunlarla muhtemelen Halime Hanım'ın hatırlayamayacağı dönemlerden beri mücadele eden bir insanım. İstediği lafa istediği taklayı attırabilir; Kabataş olayında maalesef karanlık bir yan, bir tertip var gözüküyor. Şu anda ortaya çıkan görüntüleri "paralel yapı" servis etmiş, "kirli medya" yayımlamış olsun; bu, ilk ifadenin gerçeküstülüğünü ve olayın siyasîler tarafından kara propaganda için kullanılış tarzını değiştirir mi? Halime Hanım gibi, haftanın birkaç akşamı ekranlarda konuşma, gazetede yazma şansı bulmuş insanların şu gözü kapalı militanlık tavrını azıcık aralayıp gazeteciliğe, yani şüpheciliğe ve soru sormaya azıcık yer açmaları görevleri değil midir? Yoksa görevleri zaten bu izlediğimiz midir?
Tam da bunu demeye çalışıyorum
Haftasonunda Kabataş konusunda yazan-konuşan başkaları da oldu. Bu konudaki en kritik isimlerden Elif Çakır, aktarılmaya değer yeni bir şey söylemedi, Zehra Develioğlu'na inandığını ve şu anda hükümete karşı bir operasyonla karşı karşıya olduğumuzu yineledi. TRT 1'deki "Enine Boyuna" programında biraraya gelen Hatem Ete, Taha Özhan ve... ve... son ayların starı Mustafa Karaalioğlu, önümüzdeki günlerde hükümete yapılabilecek başka fenalıkları tartışırken, Kabataş meselesinde mâlûm pişkinliğin ötesine geçmediler. Karaalioğlu, "Adlî Tıp raporu, var, kadının beyanları var, tutarsız değil," dedi ve "bu saldırının teyit edildiğini" ileri sürdü. Ötekiler de itiraz etmedi. Nasıl teyit edilmiş? "Beyanlar" "tutarsız değil"miş. İşte öyle yani...
Star'da Yusuf Ziya Cömert'in yazısında geçen bir ayrıntı, Kabataş'taki hakikate dair tartışmamıza katılmalı, kayda geçmeli. Kabataş saldırısını öğrendikten sonrasını şöyle anlatıyor Cömert:
Emniyet’ten tanıdığım, itimad ettiğim arkadaşları aradım. “Bu, hepinizin namusudur, kendi kardeşinize yapılmış gibi” dedim. Bazı bakanlarla görüştüm. Vali Bey’le görüştüm.Olaya dair şüphelerimi artıran ayrıntılardan birini şöyle izah etmiştim: Saldırıya uğrayan, üstelik, Bir AKP'li belediye başkanının gelini. Muhtemelen başbakan bizzat emir vermiş olmalı, saldırganlar derhal yakalansın diye. Kimbilir kaç kişi polisi, valiyi, bakanı aramış, infialini belirtmiştir. Nitekim polis, olabilecek herkesin ifadesini almış, oradan gelip geçenleri bile çağırmış, kimisini mağdureye göstermiş. Bu şartlarda bugüne kadar tek kişinin yakalanmamış olmasını nasıl izah edeceğiz? Evet, saldırganlığı bütün Gezi isyancılarına mal etmek için başta muğlaklık tercih edilmiş, saldırı kişiselleşmesin diye birileri yakalanmamış olabilir. Peki sonra? Geçen sekiz ay içinde? Şimdi?
Hrant öldürüldüğü sırada civarda bulunanlar saptanamasın diye var gücüyle uğraşan polisin, Kabataş'ta gelen geçen herkesi cep telefonu sinyallerinden tesbit edip ifadeye çağırmış olmasına dair ne düşünmeliyiz?
Bu soruları cevaplaması gereken ama elbette cevaplamayacak olan başbakanın mevzumuza dair son beyanlarını aradan çıkaralım, sonra Nihal Bengisu Karaca'nın nisbeten farklı şeyler söylediği yazısına geçelim.
"Bir görüntü üzerinden..."
Tayyip Erdoğan, bu defa bir hastane açılışında (16 Şubat), Kabataş meselesine dokunmayı ihmal etmedi. Söyledikleri şöyle:
Üzerinden aylar geçtikten sonra, Kabataş'taki çirkin saldırının görüntülerini yayınlayıp güya oradaki çirkinliği örtmeye çalışıyorlar. Türkiye genelinde, Gezi olayları sırasında başörtülülere yapılan saldırıları görmüyorlar. Bir mağdurenin beyanlarına itibar etmiyorlar. İfade tutanağına itibar etmiyorlar. Adli Tıp raporuna itibar etmiyorlar. O mağdurenin vücudundaki darp izlerine itibar etmiyorlar. Çıkmışlar bir görüntü üzerinden olayın nasıl olmadığını anlatmaya çalışıyorlar.Tek tek bakalım:
(1) "Üzerinden aylar geçtikten sonra..." Ne demek? Daha önce, meydan meydan dolaşırken dilinize dolayıp olayı tahrik unsuru olarak kullanacağınıza o dehşetengiz fantezinin gerçekliğine dair en ufak bir kanıt koysaydınız ortaya!
(2) "Türkiye genelinde olanları görmüyorlar..." Görüyorlar. "Basına yansımayanlar dahil başörtülülere yapılan saldırıları" kınadılar. Ayrıca, "Türkiye genelinde" kırk saldırı olduysa bile, bu, Kabataş için anlatılanları doğrulamaz.
(3) "Mağdurenin beyanlarına itibar etmiyorlar..." "Etmiyorlar" değil, edemiyorlar; çünkü inanılabilecek beyanlar değil.
(4) "İfade tutanağına.." Nihayet! Esas meseleye geldik. Sorun zaten bu ifade. Mağdureye inanmaya hazırız, ama bu ifadeye parmak kadar beyni olan kimsenin inanması mümkün değil.
(5) "Adlî Tıp raporuna... ve darp izlerine..." İtimat etmiyoruz, çünkü size itimat etmiyoruz. Delil uydurarak hükümete karşı darbeye kalkıştığını ileri sürdüğünüz insanlar o kadarcık raporu mu tanzim edemeyecek? Bir insanın bacağının iç kısmında (bir adet de diz üstünde) morluklar olması, bütün o gerçeküstü ifadenin doğruluğunu nasıl kanıtlar?
(6) "Bir görüntü üzerinden..." Hayır, sadece bir görüntü üzerinden değil, (a) En başta verilmiş ifadenin aklı zorlayan niteliğinden, (b) Şimdiye kadar tek saldırganın dahi teşhis edilememiş oluşundan, (c) Ortaya çıkan görüntüler karşısında bizzat sizin ve propagandacılarınızın kullandıkları argümanlardan, öne sürdükleri görüşlerden hareketle söylüyorum meselâ ben, ne söylüyorsam. İnanmazsanız, bu blog'ta "Kabataş meselesi" adı altında yayımlanan yazılara göz atın. Bu üçüncüsü.
"O sırada güveniyorduk"
Habertürk yazarı Nihal Bengisu Karaca, Kabataş'a dair yazısına "Gelin" başlığını atmıştı. Şahsen bunu ilginç buldum. "Kadın", "Anne", vs. değil, "Gelin". Mağdurenin kayınpederi AKP'li belediye başkanı, bu yüzden. Her şeyi bir yana bırakıp bir genç kadının uğradığı saldırıyı düşünmeliyiz, ama o kadını "partiye akrabalık" derecesiyle tanımlamalıyız. İlginç hakikaten.
Karaca, bu yazısında son derece mâkûl şeyler söyledi:
Z.D.'ye yapıldığına inandığım şeyler konusunda yanıltıldıysam başkalarının yanılmasına istemeden alet olduğum için özür dilemem gerekir, biliyorum, emin olun ikna olursam bunu yaparım. Ama o noktada değilim. Bu ülkede bir kadının genel eğilimi şiddet gördüğü halde görmedim, tacize uğradığı halde uğramadım demektir çünkü, tersi değil. Bir kadının ciddi bir şiddete maruz kalmadan polise gidip ifade vereceğini, savcılık başvurusu yapacağını düşünmüyorum. Ortada bir kandırmaca olduğunu düşünmem için, gizlenmiş, zaman ayarlı bombaya dönüştürülmüş, bolca kör noktası bulunan, misal Z.D.'nin görünmediği kareler barındıran, net olmayan, servis ediliş şekli son derece şüpheli kayıtlardan fazlasına ihtiyacım var.Evet. Bizim de öyle. Ama Karaca ile -sözüm meclisten dışarı- paralelliğimiz buraya kadar. Kendisinin şu sözlerini, tıpkı yazısının başlığı gibi, "günün psikolojisinin" eseri sayarsam yanlış mı olur:
Ortada polise verilmiş ifade var, ifade tutanakları kamuoyuna yansıyan verilerden çok daha sert iddialar içeriyor, savcılığa başvurulmuş, soruşturma başlamış, adli tabip raporu var ve o günler emniyet ve yargıyla ilgili şu an içinde bulunduğumuz şartlardan kaynaklanan bir güvensizlik de oluşmuş değil.Hayır, "ortada ifade var"ın lafını etmeyeceğim. YeniŞafak ifadeyi olduğu gibi bastığına göre "kamuoyuna yansıyanlardan daha sert iddialar" ne demek, daha ne yansıyacak, sormayacağım. O ifadedeki iddialar için sadece "sert" mi denir, kurcalamayacağım. Çünkü daha büyük vahamet var. Sözlerin siyahla vurguladığım kısmı... Nihal Hanım'a şunu sormak lazım: Şu andaki güvensizlik o esnada "oluşmuş" değilmiş; kimin için? Kime göre? Henüz "paralel yapı" hükümete karşı harekete geçmemişti, bu yüzden mi? Delil icat etmeler şunlar bunlar, acaba Zehra Hanım'ın ifadesiyle ilgili olarak da icra edilmiş pratikler olamaz mı? Niye en ufak ihtimal vermiyorsunuz buna? Ayrıca, Gezi isyanı sırasında polisin tutumu en hafifinden, düşmanı imhaya soyunmuş öncü birliği tavrı değil miydi? En ufak kanıt olsa kimbilir kafamıza nasıl geçirilirdi. Yanlış mıyım?
Nitekim bizzat Nihal Hanım, Kabataş olayına "Gülen'ci medya"da da Zehra Hanım'ın ifadesine dayanarak yer verildiğini linkler vererek hatırlatıyor:
Zaman gazetesinin 13 ve 14 Haziran 2013 tarihli nüshaları da gelinin beyanlarını esas kabul etmiş, haberleştirmişti. Bakılsın: "Kadınlar Küfrediyor Erkekler Vuruyordu" ve "Darp Edilen Genç Annenin 6 Aylık Bebeği Sütten Kesildi". (Karaca linkleri açık olarak vermişti, tıklanabilir hale ben getirdim -ük)O sırada Emniyet ve yargıyla ilgili güvensizlik "oluşmuş değil"miş. Bu "oluşmaz" ki! Türkiye'de her bebek bu genetik bilgiyle doğar. İnsanlar iktidar konumlarına nasıl da alışabiliyor, gözleri nasıl da birçok hakikate körleşebiliyor...
Bu konuda -öngörülmedik bir şey olmazsa- sondan bir önceki yazımı burada bitiriyorum. Bundan sonrası anlamlı olmayacak, çünkü beni esas ilgilendiren, hakikat. Olgusal düzeyde kayda değer birtakım verilerin ortaya çıkacağını sanmıyorum.
